Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie

POSTANOWIENIE

Dnia 18 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący: SSA Jan Sokulski (spr.)
Sędziowie: SA Grażyna Demko

SA Kazimierz Rusin

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2013r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w S.

z udziałem małżonka dłużniczki W. B.

o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużniczki

na skutek zażalenia wierzyciela

od postanowienia Sądu Okręgowego Sądu Gospodarczego w Rzeszowie
z dnia 26 lipca 2013r., sygn. akt VI GCo 94/13

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu (nakazowi zapłaty wydanemu w postępowaniu nakazowym przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie w dniu 2 sierpnia 2012r., sygn. akt VI GNc 379/12) przeciwko małżonkowi dłużniczki W. B..

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, iż wierzyciel nie wykazał, aby stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonki dłużnika. Z przedłożonych przez wierzyciela dokumentów wynikało, że małżonek dłużniczki wyraził zgodę na ustanowienie hipotek kaucyjnych na ich nieruchomości w celu zabezpieczenia wykonania umowy o współpracy z dnia 7 lutego 2007r. Jednakże z faktu udzielenia zabezpieczenia wierzytelności poprzez ustanowienie hipoteki nie można domniemywać zgody uczestnika.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł wierzyciel, zarzucając naruszenie art. 787 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że nie wykazał on, że wierzytelność objęta tytułem wykonawczym powstała za zgodą małżonka dłużniczki.

Wskazując na powyższe, wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużniczki zgodnie z wnioskiem.

W uzasadnieniu wierzyciel podniósł, że małżonkowi dłużniczki znana była treść umowy o współpracy z dnia 7 lutego 2007r., która była mu okazywana przy obu aktach notarialnych ustanawiających hipotekę kaucyjną. Dług objęty tytułem egzekucyjnym jest tożsamy z długiem wynikającym z przedłożonych przez niego aktów notarialnych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Wbrew odmiennej ocenie wierzyciela, Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, iż nie wykazał on, że stwierdzona w tytule egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużniczki.

Zgodnie z art. 787 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała na skutek czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika.

Z treści powołanego przepisu wynika, że ustawodawca nałożył na wierzyciela wymaganie wykazania zgody małżonka dłużnika określonym zarówno, co do treści jak i formy dokumentem, przy czym zgoda małżonka powinna wynikać wprost z treści dokumentu. Oznacza to, że w ramach postępowania klauzulowego z uwagi na jego ściśle formalny charakter, (zob. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 19 marca 2009 r., III CZP 5/09), sąd bada jedynie treść (osnowę) dołączonych do wniosku dokumentów urzędowych lub prywatnych. Badanie takie zmierza do stwierdzenia, czy na podstawie treści dokumentu można przyjąć, że małżonek dłużnika wyraził zgodę na zaciągnięcie zobowiązań wobec określonego wierzyciela.

Badanie to ma charakter jedynie formalny, wyłączona jest natomiast kontrola merytoryczna złożonego oświadczenia, która zmierzałaby do określenia czy złożone oświadczenie wywarło skutek z punktu widzenia przepisów prawa materialnego.

Wynikający z art. 787 k.p.c. nakaz wykazania zgody małżonka dłużnika dokumentem wyłącza możliwość dowodzenia wyrażenia zgody takimi środkami dowodowymi jak zeznania świadków, czy przesłuchanie stron oraz posługiwania się domniemaniami faktycznymi (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2011 r., III CZP 117/10). To czy zachodzą podstawy do nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużniczki podlegało zatem ocenie, jedynie w oparciu o przedłożony przez wierzyciela dokument.

Ocena przedłożonych przez wierzyciela dokumentów prowadzi do wniosku, że stanowisko Sądu Okręgowego, który oddalił jego wniosek w oparciu o art. 787 k.p.c, jest prawidłowe i nie wymaga zmiany.

Sąd Okręgowy słusznie zauważył, że z faktu ustanowienia hipoteki kaucyjnej w celu zabezpieczenia wierzytelności wynikającej z umowy o współpracy z dnia 7 lutego 2007r. nie można domniemywać zgody małżonka dłużniczki W. B. na zaciągnięcie przez nią zobowiązania wynikającego z przedmiotowej umowy.

Skoro wierzyciel nie wykazał niniejszego, zasadnym było oddalenie jego wniosku, tym bardziej, że postępowanie klauzulowe oparte na art. 787 k.p.c. stanowi uproszczoną formę uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko małżonkowi dłużnika i pozwala uniknąć konieczności pozywania równocześnie dłużnika i jego małżonka, wobec czego rygorystyczne wymagania dowodowe są w pełni usprawiedliwione (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 marca 2011 r., III CZP 117/10).

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie wierzyciela na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.