Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie

POSTANOWIENIE

Dnia 26 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Palacz

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. G. i E. G.

przeciwko M. O. i W. O.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódek

na pkt II postanowienia Sądu Okręgowego w Rzeszowie Wydział I Cywilny

z dnia 19 września 2012 r., sygn. akt I C 782/12

p o s t a n a w i a:

z m i e n i ć zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zwolnić powódki D. G. i E. G. od kosztów sądowych w całości.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zwolnił powódki od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od pozwu ponad kwotę 500 zł (pkt I), oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w pozostałym zakresie (pkt II) oraz ustanowił dla powódek pełnomocnika z urzędu (pkt III).

W uzasadnieniu Sąd podał, że powódki są w stanie ponieść 500 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, gdyż miesięczne dochody - zwłaszcza powódki E. G. – pozwalają na wygospodarowanie kwoty 500 zł, stanowiącej jedynie część wymaganej opłaty, której pełna wysokość wyniosłaby ponad 21.000 zł.

Powódki wniosły zażalenie na postanowienie w zakresie oddalenia ich wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych. Powódka E. G. podała, że utrzymuje się jedynie z renty, z której ponosi koszty swego utrzymania, w tym koszt wynajmu pokoju w R., wyżywienia, ubrania, korepetycji i zakupu pomocy szkolnych. Wskazała też, że z otrzymywanej renty ponosi 300 zł miesięcznie, jako dopłatę do kosztów utrzymania swej matki D. G., przebywającej w Domu Pomocy Społecznej z powodu choroby psychicznej oraz ponosi koszty dojazdów.

Mając powyższe na uwadze powódki wniosły o zmianę zaskarżonego postanowienia i zwolnienie ich w całości od kosztów sądowych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne.

Z uwagi na cel instytucji zwolnienia od kosztów sądowych, tj. zapewnienie stronie możliwości ochrony jej praw przed sądem, poprzez przejęcie przez Skarb Państwa ciężaru kosztów procesu, zwolnienie może nastąpić jedynie wyjątkowo, gdy strona ubiegająca się o taką pomoc wykaże, że jest osobą ubogą, bo tylko taka osoba nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 102 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z póź. zm.).

W przedmiotowej sprawie powódka D. G. cierpi na schizofrenię i padaczkę, otrzymuje rentę w wysokości 630 zł miesięcznie, która w całości przeznaczana jest na jej pobyt w Domu Pomocy Społecznej w R..

Natomiast powódka E. G., jest uczennicą liceum zaocznego w R., utrzymuje się z renty rodzinnej po zmarłym ojcu w kwocie 2.000 zł, z której ponosi koszty mieszkania (ok. 650 zł – wynajem pokoju oraz opłaty za media), zakupu wyżywienia, ubrania, pomocy szkolnych, dojazdów do matki, korepetycji oraz dopłaty do pobytu matki w (...) w R. (300 zł miesięcznie).

Należy więc zauważyć, że przy ocenie możliwości finansowych powódek można uwzględniać jedynie rentę E. G., jako że dochód powódki D. G. jest w całości przeznaczany na jej pobyt w Domu Pomocy Społecznej w R..

W ocenie Sądu Apelacyjnego kwota 2.000 zł, jaką otrzymuje powódka E. G. tytułem renty jest w całości przeznaczana na koszty jej bieżącego utrzymania, a zatem nie ma ona faktycznych możliwości poczynienia oszczędności, celem poniesienia choćby części kosztów sądowych. Wskazane przez nią miesięczne wydatki nie budzą wątpliwości Sądu, ani zastrzeżeń co do wysokości podanych kwot, jako że mieszczą się w przeciętnych granicach kosztów utrzymania, zwłaszcza osoby samotnej, kontynuującej naukę.

Ponadto należy mieć na uwadze, że powódka nie ma – oprócz chorej matki – innej bliskiej rodziny, która mogłaby ją wspomóc finansowo, a co więcej E. G. dopłaca miesięcznie 300 zł do kosztów pobytu matki w w/w placówce.

Mając więc na uwadze powyższe okoliczności oraz przedmiot niniejszej sprawy (roszczenia finansowe wobec byłych opiekunów) trudno wymagać, aby powódki mogły z bieżących dochodów ponieść jakiekolwiek koszty sądowe, bez uszczerbku dla swego koniecznego utrzymania.

Tym samym Sąd Apelacyjny zwolnił powódki w całości od kosztów sądowych, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

(...)

1)  (...) adw. R. S.,

2)  (...)

R., dnia 26 października 2012r.

(...)