Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie

POSTANOWIENIE

Dnia 7 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący:	SSA Jan Sokulski
Sędziowie:	SA Anna Gawełko (spr.)
	SA Kazimierz Rusin

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2013 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. P. i J. P.

przeciwko (...) Sp. z o.o. Sp.k. z siedzibą w R.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie Wydział I Cywilny

z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt I C 985/12

p o s t a n a w i a:

I.  u c h y l i ć zaskarżone postanowienie,

II.  udzielić zabezpieczenia roszczenia powodów o zapłatę kwoty 6.000.000 zł z tytułu zwrotu podwójnego zadatku przez ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 3.000.000 zł (trzy miliony) obciążającej nieruchomość pozwanego położoną w C., oznaczoną jako działka nr (...) o pow. 35,1898 ha, dla której Sąd Rejonowy w Przemyślu prowadzi księgę wieczystą nr (...).

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Rzeszowie uwzględniając w całości wniosek powodów zabezpieczył powództwo o zapłatę kwoty 6.000.000 zł z tytułu zwrotu podwójnego zadatku w ten sposób, że ustanowił na rzecz powodów hipotekę przymusową do kwoty 6.107.217 zł obciążającą nieruchomość pozwanego położoną w C., oznaczoną jako działka nr (...) o pow. 35,1898 ha, dla której Sąd Rejonowy w Przemyślu prowadzi księgę wieczystą nr (...) - w miejsce hipoteki przymusowej do kwoty 3.107.217 zł ustanowionej postanowieniem tego Sądu z dnia 18 kwietnia 2012r., sygn.akt I Co 48/12 tytułem zabezpieczenia przyszłego powództwa.

W ocenie Sądu Okręgowego powodowie uprawdopodobnili roszczenie dołączonymi do pozwu dokumentami, jak też interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, którego brak mógłby poważnie utrudnić zaspokojenie ich roszczenia w sytuacji kiedy opisana nieruchomość stanowi jedyny wartościowy składnik majątku pozwanego.

W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwany zarzucił naruszenie art. 730 k.p.c. i art. 730 ¹ § 1 k.p.c. i domagał się zmiany postanowienia przez oddalenie wniosku o zabezpieczenie, względnie jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zarzucił, że powodowie nie uprawdopodobnili roszczenia, które jest bezpodstawne, a udzielone dotąd zabezpieczenie jest wystarczające.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Apelacyjnego zasadne jest stanowisko Sądu Okręgowego o spełnieniu przez powodów przesłanek z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. warunkujących dopuszczalność zabezpieczenia powództwa w niniejszej sprawie.

Powodowie wystąpili przeciwko pozwanemu z roszczeniem o zwrot zadatku w podwójnej wysokości twierdząc, że uchylił się on od zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Okoliczności te zostały uprawdopodobnione przez dołączone do pozwu dokumenty w postaci umowy przedwstępnej zawartej pomiędzy stronami z dnia 6.07.2011 r. (k.11-15), gdzie w § 10 ust. 1 lit.a stwierdza się, że powodowie wpłacili zadatek w kwocie 3.000.000 zł oraz pisma pozwanego z dnia 12.10.2011 r. (k.16), w którym oświadcza on, że przyrzeczona umowa sprzedaży na ustalonych w niej warunkach nie może być zawarta i od niej odstępuje. Powodowie załączyli także ich pismo do pozwanego z dnia 5 kwietnia 2012 r., w którym oni odstępują od umowy. W § 11 ust. 2 umowy przedwstępnej strony przewidziały możliwość żądania w takiej sytuacji przez powodów zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.

Trafnie przyjął Sąd Okręgowy, że ustanowiona dotychczas hipoteka przymusowa nie jest wystarczająca dla zabezpieczenia należności dochodzonej pozwem, która nie obejmuje już tylko zadatku, ale jego podwójną wysokość. Dochodzona w pozwie należność jest wysoka, uczestnicy nie mają wiedzy co do innych składników majątku spółki i ich wartości, poza nieruchomością wskazaną we wniosku o zabezpieczenie, a w tej sytuacji brak zabezpieczenia mógłby poważnie utrudnić ewentualną egzekucję.

Końcowo należy podkreślić, że zakres badania przez sąd wniosku o udzielenie zabezpieczenia jest ograniczony, rozstrzygnięcie zaś ma charakter tymczasowy i nie przesądza o zasadności powództwa.

Sąd Okręgowy formułując sentencję postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia w sposób określony przez pełnomocnika powodów we wniosku o zmianę zabezpieczenia roszczenia z dnia 19.03.2013 r. (k.121) przeoczył, że w świetle przepisów Kodeksu postępowania cywilnego uprawniony (powodowie) nie może występować o zmianę zabezpieczenia. Legitymacja do wystąpienia z takim wnioskiem została przyznana wyłącznie obowiązanemu (art. 742 § 1 k.p.c.). Utrwalone jest w orzecznictwie stanowisko, że domaganie się przez uprawnionego szerszego zabezpieczenia w istocie stanowi wniosek o dokonanie dalszego, dodatkowego zabezpieczenia, który podlega rozpoznaniu na takich samych zasadach, jak wniosek o udzielenie zabezpieczenia (vide orzeczenie SN z dnia 29 lipca 1954 r., II C 757/53, OSNCK 1955 nr 2 poz. 36).

Sąd Apelacyjny przyznając rację Sądowi Okręgowemu, że istnieją przesłanki z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. do udzielenia zabezpieczenia roszczeń powodów w większym zakresie, z urzędu skorygował brzmienie sentencji postanowienia przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, działając w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

(...)

1)  (...),

2)  (...)

R., (...)

Bk/