Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie

POSTANOWIENIE

Dnia 4 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości M. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 21 maja 2015 r., sygn. akt I C 195/14

p o s t a n a w i a:

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Rzeszowie w zakresie rozstrzygnięcia o przyznaniu wynagrodzenia biegłemu za sporządzenie opinii, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

SSA Marek Klimczak SSA Dariusz Mazurek SSA Bogdan Ziemiański

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia w 21 maja 2015r Sąd Okręgowy w Rzeszowie przyznał Centrum (...) w G. wynagrodzenie w kwocie 27 866,31 zł za sporządzenie opinii w niniejszej sprawie.

W uzasadnieniu postanowieniu Sąd Okręgowy wskazał na przepisy stanowiące podstawę prawną przyznania wynagrodzenia. Ustalił, że przedstawiony przez biegłych rachunek został sprawdzony pod względem formalnym i rachunkowym. Sąd Okręgowy ocenił na tej podstawie, że istnieją podstawy do przyznania biegłym wynagrodzenia w wysokości wynikającej z przedstawionego rachunku.

Postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 21 maja 2015 zostało zaskarżone zażaleniami wniesionymi przez powoda i pozwanego.

Powód w swoim zażaleniu zarzucił zaskarżonemu postanowieniem naruszenie art. 89 ust. 1 przecinek 2,4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że zachodzą przesłanki do przyznania i wynagrodzenia za sporządzenie opinii.

Wskazując na powyższą powód domagał się uchylenie zaskarżonego postanowienia i oddalenia wniosku o przyznanie wynagrodzenia za sporządzenie opinii.

W uzasadnieniu zażalenia powód argumentował, że opracowana w sprawie opinia nie odpowiada treści zlecenia, a zawiera jedynie powielenie materiałów znanych stronom z akt sprawy.

Pozwany Skarb Państwa zaskarżając postanowienie Sądu Okręgowego zarzucił naruszenie art. 89 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 205 o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez niedokonanie analizy złożonego przez biegłych rachunku pod kątem ustalenia wysokości wynagrodzenia biegłego, naruszenie art. 291 k.p.c. w związku z art. 290 k.p.c. poprzez zastosowanie i przyznanie wynagrodzenia w wysokości określonej w zaskarżonym postanowieniu, naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 361 k.p.c. poprzez sporządzenie uzasadnienia postanowienia w sposób niepozwalający na zapoznanie się z podstawowymi motywami rozstrzygnięcia sądu i uniemożliwiającymi polemikę z tym orzeczeniem.

Wskazując na powyższym pozwany Skarb Państwa domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia w i przekazanie sprawy w zakresie wniosku o przyznanie wynagrodzenia biegłym co do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

W uzasadnieniu zażalenia pozwany argumentował, że uzasadnienie zaskarżonego nie zawiera niezbędnych elementów w oparciu, o które możliwa byłaby ocena na jakiej podstawie doszło do przyznania biegłym wynagrodzenia i weryfikacji złożonego przez biegłych rachunku. Jednocześnie pozwany kwestionował wskazany przez biegłych nakład pracy, który stanowił podstawę przyznania wynagrodzenia.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, rozpoznając zażalenia powoda i pozwanego zważył, co następuje:

Jako w pełni uzasadnione należało ocenić zażalenie pozwanego Skarbu Państwa.

Sąd Apelacyjny przypomina, że podstawę do wypłaty wynagrodzenia za opracowaną opinię stanowi postanowienie Sądu wydane na podstawie art. 288 k.p.c. Warunkiem przyznania wynagrodzenia jest złożenie opracowanej opinii wraz z rachunkiem wydanym zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf ryczałtowych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym.

Podobne zasady przyznania wynagrodzenia określone zostały również w art. 89 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. z 2010r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.).

Zgodnie z tym przepisem oraz zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 kwietnia 2013r. (Dz.U. 2013r. 518) z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2013 r.) wynagrodzenie za wykonaną pracę można określić według stawki ( § 1 pkt 1 i § 2 – 4 tego rozp.) lub taryfy zryczałtowanej ( w zakresie czynności opisanych w załączniku nr 2 rozporządzenia).

Ponieważ podstawą do sporządzenia opinii nie jest umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy sądem a biegłym opracowującym opinię, ale zlecenie opracowania opinii na podstawie art. 278 i 290 k.p.c. przyznanie wynagrodzenia za sporządzenie opinii może nastąpić tylko w przedstawionym wyżej trybie.

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd Okręgowy wskazał podstawę prawną do przyznania wynagrodzenia biegłym jak również podstawę formalną (wysokość stawek). Nie zawarł jednak w uzasadnieniu postanowienia o przyznaniu wynagrodzenia ustaleń dotyczących nakładu pracy biegłych, poniesionych przez nich wydatków, kwalifikacji oraz przyjętej podstawy przyznania wynagrodzenia ( ryczałtowe lub na podstawie karty pracy). Budzi wątpliwości czy przyznane wynagrodzenie obejmuje wykonanie opinii według treści pisemnego zlecenia, czy też dotyczy innego zakresu niż wynika to z treści zlecenia. Sąd Apelacyjny zauważa, że z pisma podmiotu wykonującego zlecenie wynika, że podejmuje się wykonania opinii jedynie w zakresie wydania opinii z zakresu budownictwa drogowego. Jednak najpoważniejszym mankamentem zaskarżonego postanowienia jest pominięcie w uzasadnieniu postanowienia ustaleń co do najbardziej istotnych elementów, decydujących w każdym wypadku o wysokości wynagrodzenia. Zgodnie z obowiązującymi zasadami przyznawania wynagrodzenia biegłym o wysokości wynagrodzenia decyduje między innymi nakład pracy biegłego. Podstawą jego ustalenia jest karta pracy biegłego. Zaskarżone postanowienie nie zawiera jakichkolwiek wyjaśnień dotyczących tych kwestii, poza arbitralnym stwierdzeniem, ze złożony przez jednostkę opiniującą rachunek stanowi formalną podstawę do przyznania wynagrodzenia. Sąd nie wyjaśnił czy przyznał wynagrodzenie ryczałtowe czy na podstawie nakładu pracy, a jeżeli nakład pracy stanowił podstawę przyznania wynagrodzenia nie ocenił, czy wskazana w rachunku kwota odpowiada nakładowi pracy biegłego. Brak tych elementów pozbawia strony oraz sąd odwoławczy możliwości przeprowadzenia analizy prawidłowości zaskarżonego postanowienia, co wskazuje na nierozpoznanie przez sąd istoty sprawy w zakresie podstaw faktycznych do przyznania wynagrodzenia oraz naruszenie art. 89 u.k.s.c., a także 328 § 2 k.p.c. w związku z 361 k.p.c.

Z tych względów podniesione w zażaleniu przez pozwanego zarzuty należało ocenić jako uzasadnione, co skutkowało wydaniem przez Sąd Apelacyjny orzeczenia o charakterze kasatoryjnym.

Zawarty w zażaleniu powoda wniosek o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku o przyznanie wynagrodzenia Sąd Apelacyjny ocenił jako przedwczesny. Bowiem na tym etapie postępowania bez dokonania prawidłowej i wnikliwej oceny podstaw do przyznania wynagrodzenia nie można sformułować w sposób uprawniony wniosku o braku podstaw do jego przyznania. Sąd Apelacyjny wyraża pogląd, że niezależnie od przydatności wydanej opinii dla rozstrzygnięcia sprawy, nawet w przypadku niewykorzystania opinii przez sąd biegłym należy się wynagrodzenie za wykonaną pracę. Natomiast zupełnie inne zagadnienie stanowi kwestia wysokości wynagrodzenia.

Rozstrzygając ponownie o przyznaniu biegłym wynagrodzenia za sporządzenie opinii Sąd Okręgowy oceni w oparciu o który konkretnie przepis dokonał weryfikacji wynagrodzenia, a także dokona analizy dołączonych do rachunku przez biegłych dokumentów wskazujących na nakład pracy biegłych przy opracowaniu opinii.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.

SSA Marek Klimczak SSA Dariusz Mazurek SSA Bogdan Ziemiański