II AKz 136/12 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Rzeszowie z 2012-09-25
Sygn. akt II AKz 136/12
POSTANOWIENIE
Dnia 25 września 2012 r.
Sąd Apelacyjny II Wydział Karny w Rzeszowie
na posiedzeniu w składzie :
Przewodniczący: |
SSA Stanisław Urban |
Sędziowie: |
SA Stanisław Sielski (spr.) SA Zbigniew Różański |
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Anna Łuksik |
przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Rzeszowie
– Grażyny Zięba – Białowąs
po rozpoznaniu w sprawie M. P. (1)
ściganego Europejskim Nakazem Aresztowania
za czyny z § 127, § 128/2, § 130/2 austriackiego kodeksu karnego
zażalenia wniesionego przez obrońcę ściganego
na postanowienie Sądu Okręgowego w Krośnie
z dnia 6 września 2012 r., sygn. akt II Kop 22/12
o zastosowaniu tymczasowego aresztowania
na podstawie art. 437§ 1 i 2 k.p.k.
p o s t a n a w i a:
I. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, iż w miejsce podstawy prawnej zastosowania tymczasowego aresztowania, a to przepisu art. 258 § 1 pkt 1 k.p.k. przyjąć jako podstawę przepis art. 258 § 2 k.p.k., oraz wyeliminować art. 605 § 1 i 2k.p.k.;
II.
w pozostałym zakresie zaskarżone postanowienie
utrzymać
w mocy.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 6 września 2012 r., wydanym na wniosek Prokuratury Okręgowej K., Sąd Okręgowy w Krośnie zastosował wobec M. P. (1) tymczasowe aresztowanie na okres 40 dni, tj. do dnia 13 października 2012 r.
Zażalenie na to postanowienie złożył obrońca ściganego. Skarżący zarzucił:
1) błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, mający decydujący wpływ na jego treść, a polegający na bezzasadnym uznaniu jakoby istniała „możliwość ukrywania się ściganego przed organami wymiaru sprawiedliwości" podczas gdy taka obawa faktycznie nie występuje;
2)
obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia,
a polegającą na pogwałceniu przepisu art. 259 k.p.k., gdyż zastosowanie tymczasowego aresztowania pociągnęłoby dla ściganego wyjątkowo ciężkie skutki w rozumieniu przepisu art. 259 § 1 pkt 2 k. p. k., gdyż uniemożliwiłoby Panu M. P. (1) kontynuowanie nauki (studia magisterskie);
3)
pogwałcenie przepisu art. 250 § 1 k. p. k. poprzez zastosowanie
tymczasowego aresztowania na skutek wydania (...) przez Prokuraturę
w I., chociaż taka decyzja o zastosowaniu tymczasowego aresztowania nie jest zgodna z polskim porządkiem prawnym.
W konkluzji, autor środka odwoławczego wniósł o uchylenie tymczasowego aresztowania wobec ściganego.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne o tyle, o ile spowodowało zmianę w podstawie prawnej skarżonego postanowienia poprzez wyeliminowanie z niej art. 258
§ 1 pkt 1 k.p.k., oraz art. 605 § 1 i 2 k.p.k.. W pozostałej zaś części wniesiony środek odwoławczy jest bezzasadny.
Uprzedzając dalsze rozważania, pomimo wyeliminowania przesłanki
z pkt 1 § 1 art. 258 k.p.k., wskazać trzeba, iż w dalszym ciągu aktualna jest przesłanka szczególna izolacyjnego środka zapobiegawczego z art. 258 § 2 k.p.k. Nie zostało uprawdopodobnione, aby ścigany mógł w sposób bezprawny – opisany w przepisie art. 258 § 1 pkt 1 k.p.k. – destabilizować toczące się postepowanie w sprawie wykonania europejskiego nakazu aresztowania, toteż konieczna była korekta orzeczenia w tym zakresie.
W niniejszej sprawie tymczasowe aresztowanie w stosunku do ściganego zostało zastosowane w związku z wydanym europejskim nakazem aresztowania, a zatem w oparciu o przepisy rozdział 65b k.p.k. Nie ma w tym postępowaniu zastosowania przepis art. 605 § 1 i 2 k.p.k., gdyż dotyczy on aresztu ekstradycyjnego. Dlatego też należało wyeliminować ten przepis
z podstawy prawnej rozstrzygnięcia.
Odnosząc się do twierdzenia żalącego, zawartego w początkowej części uzasadnienia, odnośnie braku oryginału (...), uznać należy, iż niedysponowanie oryginałem wskazanego dokumentu nie stanowi przeszkody do orzekania w przedmiocie przekazania ściganego, czy też innych rozstrzygnięć związanych z przekazaniem. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 23 sierpnia 2012 r., III KK 200/12, Biuletyn Prawa Karnego nr 8/12 str. 5, orzekł: „Przesłanie wydanego przez Państwo Członkowskie Unii Europejskiej europejskiego nakazu aresztowania przez dowolne, bezpieczne środki, zapewniające zachowanie zapisu pisemnego w sposób pozwalający wykonującemu nakaz organowi sądowemu na stwierdzenie jego autentyczności, jest wystarczające do przeprowadzenia procedury przekazania osoby ściganej.” Podobnie zagadnienie to jest rozstrzygane w orzecznictwie sądów powszechnych. Sąd Apelacyjny w Katowicach w sprawie II AKz 766/11 (post. z dnia 30 listopada 2011 r. LEX nr 1129794, Biul. SA Ka 2012/1/20-21), procedując m. in. w kwestii przedłużenia tymczasowego aresztowania wyartykułował: „Przepisy polskiego kodeksu postępowania karnego nie precyzują, co należy rozumieć przez "wpłynięcie nakazu europejskiego", o którym mowa w art. 607k § 3a k.p.k. i w takiej sytuacji, zgodnie z regułą przyjmowaną w orzecznictwie luksemburskiego Trybunału Sprawiedliwości (począwszy od sprawy M. P. (2) C 105/03, (...) 2005/6B/I- (...), Lex nr 221647) należy dokonać prounijnej wykładni przepisu krajowego, prowadzącej do jego zgodności z uregulowaniem zawartym w przepisach prawa Unii Europejskiej. Należy więc uwzględnić, że zgodnie z art. 10 ust. 4 Decyzji ramowej Rady 2002/584/WSiSW z dnia
13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi (Dz. U. L z 2002 r.,
Nr 190, str. 1, z późn. zmianą), wydający nakaz organ sądowy może przesłać europejski nakaz aresztowania przez dowolne bezpieczne środki zapewniające zachowanie zapisu pisemnego w sposób pozwalający wykonującemu nakaz Państwu Członkowskiemu na stwierdzenie jego autentyczności. Takie wymogi, przynajmniej na potrzeby przedłużenia środka zapobiegawczego wobec zatrzymanej osoby ściganej, spełniał europejski nakaz aresztowania przekazany drogą faksową.” Posiadanie zatem (...)
w takiej formie, jak ma to miejsc w przedmiotowej sprawie, jest wystarczające dla podejmowania decyzji w tym incydentalnym postępowaniu.
Z uwagi na to, że przepisy rozdziału 65b k.p.k. nie określają szczególnych podstaw zastosowania środków zapobiegawczych, w tym i tymczasowego aresztowania, uznać należy, że odpowiednie zastosowanie mają tu przepisy art. 249 § 1 k.p.k. i następne. Podejmując decyzję w przedmiocie charakteru środka zapobiegawczego należy mieć na uwadze nadrzędny cel, jakim jest wydany nakaz, będący w istocie wnioskiem o przekazanie osoby ściganej, która już jest nieobecna na terytorium kraju wydającego ena. Taka osoba ma niewątpliwie w znacznym stopniu ułatwioną możliwość uchylenia się od odpowiedzialności karnej.
W tym stanie rzeczy, przesłanki tymczasowego aresztowania z art. 258 k.p.k. muszą być postrzegane przez formułę utrudniania postępowania związanego
z realizacją europejskiego nakazu aresztowania.
Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się, iż sam fakt wydania (...) oznacza, iż nie ma potrzeby weryfikowania dowodowej podstawy postanowienia o aresztowaniu. Istota europejskiego nakazu aresztowania opiera się bowiem na wysokim stopniu zaufania między państwami członkowskimi, które wykonują go w oparciu o wzajemne uznawanie decyzji organów wymiaru sprawiedliwości, w tym także decyzji
o aresztowaniu. W tych warunkach samo wydanie prawnie dopuszczalnego nakazu aresztowania należy uznać za wystarczające uprawdopodobnienie zarzutu popełnienia przestępstwa (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego
w Katowicach z dnia 18 lipca 2007 r., sygn. akt II AKz 478/07, LEX
nr 344405).
Natomiast nie wyeksponował w sposób właściwy, choć miał to na uwadze, jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia rozpoznający sprawę Sąd Okręgowy oczywistego faktu, iż spełniona jest przesłanka szczególna tymczasowego aresztowania z art. 258 § 2 k.p.k. Ścigany stoi
w niniejszej sprawie pod zarzutem popełnienia przestępstwa określonego według prawa strony austriackiej jako kradzieży z włamaniem (wielu), zagrożonego karą, której górna granica wynosi 10 lat pozbawienia wolności. Stanowi ono również przestępstwo według prawa polskiego, wyczerpujące dyspozycję art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 65§ 1 k.k. (uczynienie sobie stałego źródła dochodu- w ena jest mowa o uzyskaniu stałego źródła dochodu), gdzie zagrożenie karą pozbawienia wolności na skutek obostrzenia z art. 65 § 1 k.k. wynosi nawet do 15 lat pozbawienia wolności. Już zatem samo zagrożenie tak surową karą pozbawienia wolności stwarza - stosownie do treści art. 258 § 2 k.p.k. - domniemanie o możliwości podejmowania przez ściganego działań utrudniających przyszłe postępowanie.
Zdaniem Sądu Odwoławczego - wbrew twierdzeniom skarżącego - co do osoby ściganego nie występują takie okoliczności, które w rozumieniu art. 259 § 1 pkt 2 k.p.k. nakazywałyby odstąpienie od stosowania tego izolacyjnego środka. Uniemożliwienie kontynuowania nauki, na skutek stosowanego izolacyjnego środka zapobiegawczego nie zalicza się do wyjątkowo ciężkich skutków dla ściganego w rozumieniu w/w przepisu.
Odnosząc się do podnoszonego przez autora zażalenia obrazy przepisu art. 250 § 1 k.p.k., stwierdzić należy, że zarzut ten jest niezasadny. Nie budzi wątpliwości, iż tymczasowe aresztowanie nastąpiło w oparciu o decyzję sądu. Badanie, jaki organ państwa obcego uprawniony jest do wydania ena może przebiegać w oparciu o odpowiednie uregulowania prawa państwa wydającego nakaz, będące wynikiem implementacji decyzji ramowej do krajowego porządku prawnego tego państwa, nie zaś w oparciu o polskie ustawodawstwo (por. post. SN z dnia 8 grudnia 2008 r., V KK 332/08, Biul.PK 2009/1/84).
Na marginesie należy zasygnalizować to, że w myśl przepisu art. 607 a k.p.k. polskim organem sądowym właściwym do wydania europejskiego nakazu aresztowania jest sąd okręgowy, nie oznacza, iż we wszystkich państwach członkowskich organem wstępującym z europejskim nakazem aresztowania musi być wyłącznie sąd.
W rozumieniu postanowień Decyzji Ramowej z dnia 13 czerwca 2002 roku
w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi ( (...), Dz. U. UE z dnia
18 lipca 2002 roku), organem sądowym państwa wydana europejskiego nakazu aresztowania mogą być również prokuratury, gdyż o charakterze tych organów decydują samodzielne władze państw- członków Unii Europejskiej (art. 6 ust. 3 decyzji ramowej) (por.: post. SA w K. z dnia 14 grudnia 2011 r., II AKz 811/11, LEX nr 1129791, Biul. SAKa 2012/1/20)
Z tych względów, Sąd Apelacyjny orzekł jak wyżej.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Rzeszowie
Osoba, która wytworzyła informację: Stanisław Urban, Zbigniew Różański
Data wytworzenia informacji: