Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

	Przewodniczący:	SSA Mirosław Szwagierczak (spr.)
	Sędziowie:	SSA Marta Pańczyk-Kujawska SSA Alicja Podczaska
	Protokolant	st.sekr.sądowy Elżbieta Stachowicz

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2012 r.

na rozprawie

sprawyz wniosku W. Z. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek apelacji wnioskodawcy W. Z. (1)

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 26 kwietnia 2012 r. sygn. akt III U 330/11

zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 7 lutego 2011 roku, w ten sposób, że przyznaje W. Z. (1) prawo do emerytury od dnia 1 października 2011 roku.

Sygn. akt III AUa 723/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił W. Z. (1) prawa do emerytury w obniżonym wieku, gdyż uznał, że nie udowodnił on co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych (jedynie 11 lat, 3 miesiące i 25 dni) – albowiem nie uznano jego zatrudniania w (...) w okresie od 1 XI 1982 r. do 30 VI 1987 r. na stanowisku kontrolera jakości – brakarza.

Wnioskodawca odwołał się od tej decyzji podnosząc, że w spornym okresie pełnił kontrolę międzyoperacyjną i pracował w warunkach szczególnych na hali produkcyjnej.

Odpowiadając na odwołanie Zakład podtrzymał swoje stanowisko.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2012 r. oddalił odwołanie wnioskodawcy. Powołując się na opinię biegłych z zakresu b.h.p. uznał, że wnioskodawca nie wykazał, że wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresie od 1 XI 1982 r. do
30 VI 1987 r. (v. – opinia biegłych K. S. i P. F.). Jednocześnie Sąd odmówił wiary zeznaniom: św. T. K. (k. 18-19) oraz św. J. P. (k. 25-26) a także zeznaniom wnioskodawcy (k. 26-27) – co do stwierdzenia pracy wnioskodawcy jako szczególnego charakteru zatrudnienia (wg. poz. 24, działu XIV wykazu A – stanowiącego załącznik do rozporządzenia R.M. z 7 II 1983 r.). Wobec niespełnienia przez wnioskodawcę przesłanek z art. 184 i 32 ust. 1 e. i r. Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu oddalił odwołanie wnioskodawcy od decyzji z 7 lutego 2011 r. (art. 477 ¹⁴ § 1 kpc).

W apelacji od powyższego wyroku W. Z. (1) zarzucił naruszenie przepisów procesowych – wobec uznania opinii biegłych za miarodajne i przekonywujące dowody, przy jednoczesnym pominięciu dowodów osobowych, co doprowadziło do błędnego ustalenia , iż nie pracował on w warunkach szczególnych jako brakarz, wykonując czynności kontroli międzyoperacyjnej.

Wniósł o korzystną zmianę zaskarżonego wyroku lub jego uchylenie.

Organ rentowy nie odniósł się do zarzutów, wniosków ani twierdzeń apelującego.

Rozpoznając sprawę Sąd II instancji ustalił i rozważył, co następuje:

Zgodnie z art. 184 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 XII 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32, 33 , 39 i 40 ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (na 1 I 1999 r.) posiadali okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat, w tym okres zaświadczenia w szczególnych warunkach wynoszący co najmniej 15 lat.

Wnioskodawca W. Z. (1) ur. (...) na dzień 1 stycznia 1999 r. posiada ogólny staż ubezpieczeniowy: 29 lat, 5 miesięcy i 24 dni – okresów składkowych i nieskładkowych.
W toku procesu rozwiązał stosunek pracy – z dniem 20.09.2011 r. Nie jest członkiem O.F.E.

ZUS uznał wnioskodawcy jako pracę w szczególnych warunkach zatrudnienie w okresie od 25.06.1969 r. do 18.10.1971 r. oraz od 31.10.1973 r. do 31.10.1982 r. w Wytwórni (...) Sp. z o.o.
– wymiarze 11 lat, 3 miesięcy i 25 dni (zgodnie ze świadectwem pracy
z 16.04.2009 r.).

Poza sporem w sprawie jest – co niekwestyjne ustala Sąd I instancji – że „w okresie od 1 listopada 1982 r. do dnia 30 czerwca 1987 r. wnioskodawca pracował jako kontroler jakości – brakarz”. Stanowisko wnioskodawcy było organizacyjnie podporządkowane do Działu Kontroli Jakości „AKJ”.

Faktycznie przez cały sporny okres wnioskodawca pracował wyłącznie na wydziale „AW-63” przy kontroli jakości pomp wtryskowych. Wydział „AW-63”
w latach 1982 – 1987 zajmował się produkcją wyłącznie pomp wtryskowych. Czynności produkcyjne na tym wydziale wykonywali pracownicy fizyczni zatrudnieni na stanowiskach: monter – mechanik i ślusarz – monter. Wnioskodawca wykonywał bezpośrednio na stanowiskach produkcyjnych kontrolę prawidłowości działań poszczególnych podzespołów i prawidłowość poszczególnych faz montażu pomp wtryskowych. Natomiast odbioru jakościowego produktów finalnych wnioskodawca dokonywał na wydzielonych stanowiskach kontroli, które zlokalizowane były w odległości kilku metrów od stanowisk produkcyjnych. W konsekwencji wnioskodawca jako kontroler jakości – brakarz wykonywał swoje czynności stale i w pełnym wymiarze czasy pracy na hali produkcyjnej Wydziału „AW-63” ( v. uzasadnienie k-87).

Sąd II instancji w całości akceptuje powyższe ustalenia i przyjmuje za własne.

Nadto Sąd II instancji dał wiarę zeznaniom świadków I. K. i J. P., a także zeznaniom wnioskodawcy, iż w okresie od 1 XI 1982 r. do 30 IV 1987 r. ubezpieczony jako kontroler jakości – brakarz wykonywał czynności stale i w pełnym wymiarze czasu pracy bezpośrednio przy stanowiskach monterów – mechaników i ślusarzy monterów, tj. pracowników produkcyjnych zatrudnionych na Wydziale „AW-63 (...) w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony W. Z. (1) wykonywał prace kontrolne i brakarskie bezpośrednio na hali produkcyjnej będąc narażony na takie same czynniki szkodliwe jak każdy inny pracownik produkcji. Kontroli pomp wtryskowych dokonywał zarówno w fazie produkcji jak i po zakończeniu procesu technologicznego – sprawdzał działanie pompy w narażeniu na czynniki szkodliwe (hałas, opary smarów, paliw, olejów), albowiem w fazie sprawdzania działania pompy musiała ona pracować kilka godzin na tej samej hali (v. zeznania ww. świadków).

W świetle powyższego zachodzą przesłanki do zakwalifikowania pracy wnioskodawcy w spornym okresie jako pracy w szczególnych warunkach na podstawie przepisu do Działu XIV, poz. 24 Wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. oraz Dziale XIV, poz. 24 p. 1 zarządzenia Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30 marca 1985 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz. U. z 1985 r. Nr 1-3 poz. 1).

Niniejsze przepisy zaliczają bowiem do prac w szczególnych warunkach kontrolę międzyoperacyjną oraz kontrolę jakości produkcji na oddziałach i wydziałach, na których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie – których to faktów strona pozwana w żaden sposób nie kwestionuje.

Z przeciwnym stanowiskiem biegłych nie sposób zgodzić się - wbrew supozycji pierwszoinstancyjnej – z dwóch zasadniczych powodów:

- po pierwsze; sąd nie jest związany opinią biegłych, dlatego poddano je merytorycznej analizie i ocenie - na równi z innymi środkami dowodowymi – w ramach swobodnej oceny dowodów. Bezkrytyczne przyjęcie opinii prowadziło bowiem do rozstrzygnięcia sprawy przez biegłych, a nie przez sąd orzekający,

- po drugie; za niedopuszczalne należy uznać powołanie dowodu z opinii biegłych w tej sprawie w celu ustalenia faktów, jakimi są warunki szczególnej pracy ubezpieczonego W. Z., których ustalenie należy do sądu. Za niedopuszczalne należy uznać również powoływanie się przez biegłych na własne spostrzeżenia o faktach, których ustalenie należy do sądu.

Zgodnie z ukształtowanym w judykaturze poglądem (patrz np. wyrok SN z 17.XI.1967 r. – I PR 355/67 - OSNCP 1968, Nr 6, poz. 109) wypowiedzi biegłego w zakresie należącym do wyłącznej kompetencji Sądu nie stanowią dowodu i nie mogą być podstawą ustaleń sądu (argument z art. 278 kpc).

Kwalifikację pracy wnioskodawcy jako pracę w warunkach szczególnych dodatkowo potwierdza wniosek lekarza zakładowego z czerwca 1987 r. o zmianę stanowiska pracy wnioskodawcy w związku z jego stanem zdrowia, w którym komórka b.h.p. oraz kierownik kontroli jakości stwierdzili, że wnioskodawca na zajmowanym stanowisku był narażony na opary oleju i czynniki drażniące drogi oddechowe i skórę.

Po wszechstronnym rozważeniu zebranego w sprawie materiału dowodowego przyjdzie ostatecznie stwierdzić, że w rozważanym przypadku Pan W. Z. (1) spełnia kumulatywnie wszystkie warunki niezbędne do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 i art. 32 ust. 1 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z F.U.S. (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) w związku z § 1-4 rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.)

I dlatego Sąd II instancji uznał apelację za usprawiedliwioną okolicznościami sprawy i orzekł reformatoryjnie stosownie do art. 386 § 1 kpc.

(...)

(...)

(...)